In deze tijd van het jaar gaan we allemaal onze jongen afzetten. En moeten we een keuze maken wat we gaan doen. Ook de duivenmelker is slachtoffer geworden van de moderne tijd waarin alles sneller gaat. Wat waren we vroeger toch zuinig op onze duiven. De jonge doffertjes werden na 3 of 4 vluchtjes al snel thuis gehouden. En Orleans zagen alleen die dametjes die op een nestje zaten. Jaarlingen moesten eerst een jaartje weduwschap leren. Een vluchtje of vijf, zes en dan bleven ze thuis. Met de tweejaarse trok je pas naar de grote vluchten. Als ze uitgegroeid waren. Eerder niet. Vier, vijf jarige duiven vlogen er toen plenty aan de kop.... Maar de tijden zijn veranderd. Met de komst van de winterkweek gingen we meer jongen houden en inzetten. Met het toepassen van de verduistermethode konden die tot aan de laatste vlucht worden ingezet. Op nest en de laatste jaren zelfs al op weduwschap. De selektie op resultaten en op het toekomstige spelsysteem vindt al in het eerste kweekjaar plaats en dat geldt ook voor de kweek duiven. In deze tijd gaat alles sneller en het is aan ons om met de tijd mee te gaan of niet. En er is een spreekwoord wat zegt: "stilstand is achteruitgang".
Roddel of respect.
Duivensport is een hobby. Er zijn geen richtlijnen voor opgesteld hoe we die hobby kunnen beleven. Dat varieert van gezellig de duiven zien thuiskomen van de vlucht en na het klokken lichten in de club nog een klaverjasje leggen met de jongens tot het weer tijd is om huiswaarts te keren. Zo kun je ook je hobby beleven. Ik respecteer de liefhebbers die zo duiven houden. Maar doen zij dat omgekeerd ook?? Aan de bar komen onder het genot van een pilsje al snel de tongen los: "hij met zijn hele berg jonkies, ik pak er wel effe mooi drie voor zijn snufferd". Zolang alles nog goed in de veren zit en de vluchten nog kort en gemakkelijk zijn is dat heel goed mogelijk. Ik vind dat altijd heel knap van zo'n kleine melker. Maar dan komen de kilometers op de teller. Het wordt warm. De wind steekt op uit de oost hoek. De kleine veertjes vallen als bladeren van een boom in de herfst bij de kleine liefhebber zijn duiven. Niet bij die van mij. En dan komen de onwerkelijke verhalen los onder invloed van te veel bier. Tot en met doping en gemorrel aan de klokken aan toe. Ik ben het gewend geraakt. Het is ieder jaar hetzelfde gekrakeel. Nu is de tijd gekomen dat u dat allemaal kan veranderen. Dat ze u straks eens van van alles en nog wat beschuldigen. Dat ze het eens over u hebben aan de bar. Als dat zo is, nou neemt u van mij aan dat u dan goed speelt. Maar u moet er wel wat voor doen. Met bier drinken alleen komt u er niet. U moet wat gaan veranderen. Nu is de tijd er rijp voor. Aan u de keus....
Een verlichte geest.
In het begin van de tachtiger jaren was er in België een liefhebber die met zijn jonge duiven alles overhoop speelde. En in zijn buurt overal werd buiten gesmeten en zijn heil ging zoeken op de grote nationaals en toen meteen internationaal op viel. Als iemand super speelt, dan is dat punt één omdat hij steen goeie duiven heeft, punt twee vanwege een uitzonderlijk systeem en punt drie omdat hij zich het lazarus rent achter zijn duiven. Ranne Goris was zo iemand. Hij had ook gemerkt dat bij jonge duiven, als ze eenmaal in de rui vielen, het vroege prijzen spelen dan gedaan was. Af en toe met een duifje op nest een vroege spelen was niet wat hij voor ogen had. Hij wilde series spelen. En deed dat ook. Op een opvallende manier. Hij kreeg iedere week andere klokken mee.... Zijn duiven kregen andere gummi's om.... Men keek wat zijn vrouw bij de apotheker haalde.... Hij bleef echter super spelen. Super vanwege een bijzondere methode die hij ontwikkeld had. Ze zeiden dat bij "de Ranne" 24 uur per dag het licht op de hokken brandde. Hoe het ook zij, Ranne Goris, te vroeg overleden, heeft zijn geheim mee het graf in genomen. Wat men aan zijn jonge duiven bemerkte was dat ze al volledig waren uitgeruid als hij ermee begon te spelen. Tot en met de tiende pen aan toe. Op de eerste vlucht. Als je de volle zomer al vroeg in het jaar imiteert dan gaan je jongen al heel snel pennen gooien. En natuurlijk ook dek. Maar hoe je het precies moest klaar krijgen, Ranne sprak er nooit over. En niemand heeft er die resultaten mee behaald als Ranne Goris in zijn tijd. Ik heb het in 1983 ook geprobeerd en ik heb nog nooit zo slecht met mijn jongen gespeeld als toen. In Amerika heb je de Sampson brothers. Zij pretenderen het "Light system" te hebben uitgevonden. En dan ga je in de video handel en op promotietoer door Europa. Willem de Bruijn kreeg zo'n video kado en probeerde het ook. Met een deel van zijn jongen. Ging voor geen meter. Gingen zelfs voor de tweede keer dek gooien. Wat een sof zei Willem. Toch zit er wat in de lichtmethode. Maar wie zou het naadje van de kous vertellen?? Toch is er winst te behalen.... Ranne Goris speelde onnavolgbaar.... Wie speelt er voor Phoenix??
Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg.
Je kunt natuurlijk ook gewoon blijven doen. Oogkleppen op en rechtdoor de straat uit. Ik kan het me eenvoudigweg niet voorstellen. Ook niet als ik grote fondspeler was. Hoeveel grote prijzen worden er in deze speldiscipline niet door de jaarlingen weggekaapt?? Ook hier gaat het sneller. De tijd. De evolutie naar vroegrijpere en snellere duiven. In mijn regio kon je tot voor kort met je jonge duiven Limoges spelen. Als overnachtvlucht. Het zou mij een ideale selektie mogelijkheid lijken. Ik zou er een Orleans bijpakken. Meestal ook niet eenvoudig. En dan wist ik gelijk wat voor vlees ik in de kuip had. Zeker voor de kleine overnacht tussen 750-900 km. Maar voor de doorgewinterde en vastgeroeste grote fondspelers ging het allemaal te snel. Wat moest je met winterjongen?? Als er eieren in december kwamen dan gooide je ze weg en met de Kerst dacht je pas aan scheiden. Omdat veel fondmannen zo dachten kwamen er weinig jonge duiven op die late Limoges en was het niet meer te betalen. En die wel vooruit wilden kijken moesten pas op de plaats doen. Toch denk ik dat er op een soort interprovinciaal vlak best mogelijkheden zijn zodat de moderne grote fondspeler de degens met tijdgenoten kan kruisen. Met zijn tijd mee kan gaan. Maar gewoon gewoon doen kan natuurlijk nog steeds....
De omgekeerde wereld.
Dat is eigenlijk wat je met verduisteren bereikt. De grote rui begint met het gooien van de kleine dekveertjes. Iedereen weet dat met zulke duiven eenvoudigweg geen prijs te spelen valt. Toch proberen is nat gaan en/of duiven kwijt. De grote rui is meestal van half september tot half oktober. Dan moeten er dagelijks veren geruimd worden. Vanaf begin augustus werken de jonge (en ook de oude natuurlijk) daar stap voor stap naar toe. Moeder Natuur zet gewoon de knop om en zie het gebeurt: de duiven beginnen veren te lossen. Ze trainen niet meer. De lol is eraf en de vorm is ver te zoeken. De aantallen duiven in de containers loopt schrikbarend terug en alleen de "specialisten" komen nog met manden vol jonge duiven aandragen. Gelukkig komen er steeds meer specialisten. Liefhebbers die het eerste jaar gelijk al willen weten wat voor vlees ze in de kuip hebben. Weten dat ze het van ervaren jaarlingen moeten hebben. Die kun je tot het winnen van kopprijzen stimuleren. Daar zit nog echt snelheid op. Goede oude vliegen niet meer, die laat je kweken. Zodat ook daar de selektie sneller gaat. In vergelijking met goed 20 jaar geleden echt de omgekeerde wereld!!
Evolutie.
Ik denk dat iedereen er wel van overtuigd is wat de voordelen van het verduisteren zijn. Maar hoe ontstaat zo'n systeem nu eigenlijk. Dat is interessant. Melkers met doorzicht geven er op een gegeven moment de echte vooruitgang aan. Er wordt over geschreven, nageäapt en bijgeschaafd. Ik vermoed dat ik zelf zonder er bij na te denken mede aan de wieg van het systeem gestaan heb. Toen ik nog bij mijn ouders thuis met de jonge duiven vloog ging dat al van een leien dakje. Alles ging tot en met Orleans. En in september waren er nog vluchten van Chateauroux en Angouleme met de jongen. Ik draaide er eens 5 op 5 minuten van Chateauroux. Onvoorstelbaar maar waar. Maar door de rui krijgen dat lukte bij geen enkele jonge duif. Een jaartje op het nesthok en als tweejaarse pas op weduwschap. De jonkies zaten op een klein zoldertje bovenin de schuur. Eén raam met een spoetnik eraan. Dat was het. In die tijd hadden we in Laren een liefhebber die toen net met de sport begon. Zijn naam: Jan van Tetering. En wat deed die?? Met zijn meetlat in het donker ons schuurtje opmeten en dat werd op aan de andere kant van het dorp exact nagebouwd. En van het eerste jaar af aan werd Jan jonge duiven kampioen. En zoals ikzelf kon ook Jan met zijn jaarlingen geen platte prijs spelen. Dus speelde Jan alleen maar het spel met de junioren. En Jan werd in zijn streek jarenlang met grote voorsprong kampioen op zijn specialisme. Vrijwillig verplicht.... Zoiets evolueert.... Andere melkers kijken om de hoek van de deur.... Vervolmaken het systeem.... Geven het een naam.... Pretenderen het uitgevonden te hebben om aanzien te krijgen.... Maar zijn we niet allemaal afkijkers?? Tellen we niet allemaal kennis bij elkaar op??
Linken leggen.
Ik schaam me er althans niet voor. Ik geef grif toe dat ik het in het toen totaal niet snapte waarom ze niet ruiden en waarom ze zo hard vlogen. Totdat ik bij Jan van Tetering een reportage ging maken toen hij, hou me ten goede, geloof ik Nationaal Orleans gewonnen had. Het was alsof ik in mijn eigen oude hok binnenstapte. Maar ik kon wel de link leggen. Alleen ik had een heel ander hok gebouwd op mijn huidige adres. Het hele dak was zowat van plastic. De jonkies erin ruiden als de pest en vlogen geen meter. De omgekeerde wereld en wat een ellende om steeds pas op het derde blad te moeten beginnen.... Toen ik weer wist dat één en één nog steeds twee was, en na de nodige aanpassingen gedaan te hebben, vlogen mijn jonkies van meet af aan weer als een speer. In 1987 met mijn eigen eerste versie van de verduistermethode begonnen en gelijk Beste Jonge Duif bij WHZB. Dat duifje vloog eind september nog kop van Bourges. Vervolgens de eerder mislukte Ranne Goris methode erop los gelaten, extra licht in het najaar, met als resultaat toch nog niet helemaal lekker doorgeruide jongen. Het volgende jaar de methode iets aangepast. Een maand eerder gestopt met spelen. Scheiden. Wel lekker uitruien. En het volgend jaar wel top kunnen spelen met jaarlingen. Geven en nemen. Omdat je precies weet wanneer je het deksel op je neus krijgt....
The Twilight Zone.
Iedereen weet nu zo onderhand dat als je met jonge duiven bovenaan het eerste blad wilt spelen, dat je dan zult moeten verduisteren. In deze tijd zult u een beslissing moeten nemen of u dit jaar ook de grote stap waagt. Het gaat zelfs ook nog goed met voorjaars jongen. Wij spenen tot en met de laatste week van april en die jongen kun je nog net prachtig verduisterd spelen. Ze zitten op een hokje onderin de schuur. Met een stuk of zestig, zeventig. Drie dichte wanden. Een dicht plafond. Een open voorkant die met stores wordt dichtgewerkt. In het midden een spoetnik. Uitvliegen gaat niet. Eerst een stukje lopen over een lange plank die op een oude trap ligt halverwege de tuin. Heel simpel allemaal. Niets bijzonders. Op de mechanische verluchting na dan. Net zo normaal als bij u thuis. U kunt niet verduisteren?? Laat u nakijken!! U zet ze van 18-8 uur in het schemer donker. Het enige wat moeilijk is dat duiven er per hok anders op reageren. Hoe donker het er is en hoe het staat op het zuiden of op het noorden. Dat scheelt in de snelheid van het pennen gooien. Het eerste jaar stopt u twee weken vóór de eerste vlucht begint. Dan kijkt u of begin december alle pennen eruit zijn. En natuurlijk is het belangrijk of u de hele ploeg tot en met eind augustus blind heeft kunnen inzetten. Als dat allemaal is gelukt, dan is het allemaal gelukt. Gingen de laatste pennen er eind december pas uit en bleef er één op één oude pen staan, dan stopt u volgend jaar begin juni met verduisteren. Zo simpel werkt het. Echt waar.
Ze bekijken het maar!
De moderne tijd waarin we leven verandert alles. Of we nu willen of niet. Grote successen werken nu eenmaal aanstekelijk. We kletsen om er maar bij te horen de roddelaars aan de bar naar de mond.... 't Is toch ongelooflijk.... Ze kunnen me veel wijsmaken maar dat niet.... Mijn vriend John Engel uit het Deense Haderslev speelt vorig jaar met verduisterde jongen op een keiharde vlucht de eerste 37 prijzen in groot verband tegen duizenden duiven. Een wereldrecord. Toen is hij gestopt. Werd van alles en nog wat beticht. Vertelde aan de ongelovige Thomassen dat hij het anders deed. Verduisteren. Hij is de enige die het doet. De rest wil er niet aan. Nog niet.... John zegt nu: ze moeten het zelf maar weten met hun geklets over doping en nog meer van die flauwekul. Volgend jaar doe ik alle vluchten mee. Ze bekijken het maar.... Ik denk dat hij gelijk heeft. Luisteren mogen en toch niet luisteren?? Dan houdt het echt op!
Sneeuw in augustus.
Dat is wat er straks bij u op het hok gebeurt als u nu besluit om alles toch maar bij het oude te laten. Dan wordt u door de specialisten weggevaagd straks als de grote vluchten met de jongen verspeeld worden. Die spiksplinternieuwe auto rijdt echt niet zo maar bij u het tuinpad op. Die komt u echt niet aanwaaien. Daar moet u wel wat voor doen. Een paar oude jute zakken voor de ramen hangen van uw jonge duivenhok. Van 18-8 uur. Dat noemen ze nou verduisteren. Ziet u er nog tegen op?? Als het goed is heeft u hiervoor minder moeten doen dan het timmeren aan uw verluchting en het koppelen plus selekteren uit een aantal voorgaande hints. Vergeet niet om straks al die moeite te verzilveren. Als ze met Derby en Autobonnen bij u aan de deur komen. Kopen en meedoen! Dit jaar toch maar weer niet?? U schuift toch maar weer liever aan bij de maten aan de bar?? In dat geval proost!
Soezen
Een liefhebber uit het westen van het land emailde: mijn jongen liggen de hele dag buiten in de geplastificeerde spoetnik te soezen in het zonnetje. Of ik dat goed vond.... Waarom niet?? Zou ik ook doen als er niets anders te beleven was.... Ik heb al sinds jaar en dag zo'n geval aan mijn hok hangen. Een spoetnik waar de zijkanten van plastic zijn en de wind niet meer doorheen jaagt. Ik noem het een erker. Mijn jongen lopen er binnen en eten er. Zijn ze klaar met de schaft, dan gaan ze het hok in waar het drinken staat. Kunnen ze niet meer bij het voer. De restjes zijn voor de laatkomers. En de echte restanten ruimt mijn vrouw om een uur of één op. De rest van de middag ligt het hele spul erin. Te genieten van de zon. Verduisterde jongen moeten toch weten hoe de stand van de zon is om te kunnen oriërenteren. En een beetje genieten van licht en warmte. Ze hebben het nodig. Verduisteren is toch al zo onnatuurlijk!
Blijven opletten!
Als ik het goed begrepen heb is half nederland zo onderhand aan het ontgiften geslagen. Zal ik toch weer wat anders moeten verzinnen.... Even serieus.... Er kwamen heel wat belletjes over deze puur natuur methode. Ik zie geen nadelen om bijvoorbeeld knoflook de hele week in de drinkpan te laten liggen en om er gewoon water bij te schenken. Uiteraard kan alles bederven. Maar in deze tijd van het jaar nog niet. De knoflookbol gooit u weg zodra het in de kerf te breiïg wordt. Maar dat is pas na verloop van tijd. Thee en prei is allebei bloedzuiverend en kan als zodanig de vorm voor het vliegseizoen positief beïnvloeden. In de zomer moet je ermee oppassen. Gistingsprocessen gaan juist dan erg snel. Ik laat ze 's-avonds van de verse thee drinken en een half uur na de ochtendmaaltijd gooi ik de thee uit de drinkpan en schenk er weer schoon, helder water in voor overdag.