Vorige week heb ik het in mijn aflevering van Hints met u gehad over de proef die ik dit jaar met mijn jonge duiven neem met Entrodex. Om mijn verduisterde jonge garde een wat meer natuurlijke bescherming te bezorgen tegen met name het Adeno-coli syndroom. Daar kwamen nogal wat telefoontjes over binnen van liefhebbers die het naadje van de kous wilden weten. Ze hadden eigenlijk hetzelfde geconstateerd bij hun jonge duiven sinds ze waren begonnen met verduisteren. En ze wilden graag weten wat Entrodex nu precies deed. Na de eerste twee telefoontjes uitgebreid beantwoord te hebben, dacht ik: dat is eigenlijk een interessant item voor de volgende aflevering van Hints!

Het gebruik van Entrodex is eigenlijk niets anders dan het via het drinkwater toedienen van probiotica, de tegenhanger van antibiotica. Antibiotica is wat u van de dierenarts in het drinkwater moet doen als een duif een bepaalde ziekte niet zelf op kan lossen. Het resultaat is dat de duif meestal wel beter wordt, maar dat ondertussen de hele darmflora naar de knoppen is. Met het toedienen van probiotica help je de natuur eigenlijk een handje, want binnenin ons lichaam en dat van onze duiven leven grote hoeveelheden bacteriën. En zonder die bacteriën zouden we absoluut niet in goede gezondheid kunnen leven. U begrijpt het goed er zijn dus bacteriën die ons naar het leven staan en er zijn zogenaamde goede, vriendelijke bacteriën binnenin ons lichaam te vinden. Die vriendelijke bacteriën doen nogal wat verbazingwekkende dingen, maar laten we eerst eens kijken hoeveel dat er wel niet zijn. Ieder mens herbergt er enkele duizenden biljoenen van verdeeld over ongeveer 400 verschillende soorten. De meesten daarvan zijn in het spijsverteringskanaal te vinden. Als we ze op een weegschaal zouden leggen dan zou de wijzer op ongeveer 2 kilogram gewicht blijven staan en ongeveer één derde van de faeces die het lichaam verlaat, bestaat uit levende of dode bacteriën van het goedaardige soort. 

In de loop van de tijd hebben warmbloedige dieren(waaronder ook postduiven) met bepaalde soorten bacteriën een relatie opgebouwd met de bedoeling er allebei uiteindelijk "beter" van te worden. Zo zijn er bacteriën soorten geëvolueerd tot een uiterst bekwame hulp tijdens het verteringsproces van allerlei voedingsstoffen die het lichaam binnenkomen. Daarvoor in ruil krijgen de bacteriën een huis, verwarming en voedsel. Dat is uiteraard een faciliteit waar zowel goede als slechte bacteriën gebruik van willen maken! Maar laten we het vandaag in hints in het bijzonder hebben over de zgn. vriendelijke bacteriën.

Deze bacteriën zijn geen parasieten. Ze nestelen zich niet zo maar ergens in ons lichaam en betalen vervolgens geen huur. De goede bacteriën betalen hun gastheer ruimschoots terug en leven met ons in volledige harmonie samen. Tenminste zolang wij hen van het juiste dieet voorzien. De voeding die goed voor hen is, is in dit geval ook goed voor ons. En zolang we dit maar goed in de gaten houden, blijven de goede bacteriën gezond en daarmee wij zelf ook! Niet elk soort doet even goede dingen en uiteraard zullen we ons verder concentreren op de echt goede bacteriën. Sommigen helpen ons gezond te blijven, terwijl anderen er meer zijn om ons er weer bovenop te helpen als we net ziek zijn geweest. Er zijn dus bacteriën die ons beschermen en er zijn bacteriën die ons helpen revalideren. De laatste soort kan zelf bepaalde soorten vitamine B en biotine aanmaken. Ze maken ook het enzym lactase aan wat behulpzaam is bij het verteren van melkprodukten. Wat ze ook doen is het produceren van anti-bacteriële substansies die bepaalde ziekte verwekkende bacteriën uitschakelen. Zij doen dit door de zuurgraad te veranderen of door zelf antibiotica te produceren die de binnendringende bacteriën en virussen vernietigen. Uiteraard doen ze dit om zich zelf te beschermen. Sommigen schieten zelfs te hulp bij het aanvallen van tumoren of het terugdringen van een hoog cholesterol gehalte. Ons spijsverteringssysteem is grotendeels van hen afhankelijk en wanneer ze zijn verzwakt, dan ligt gelijk bijna alles stil. Als therapeutisch middel worden ze aangewend bij bepaalde vormen van huidziekten, allergieën, reuma en bij nog een heleboel andere ziekten.

Sommige bacteriën uit de vriendelijke groep, zijn vaste bewoners. Anderen komen voor korte tijd op bezoek en verlaten dan ons lichaam weer. Onze belangrijkste onderhuurder is "lactobacillus acidophilus". Zoals eerder vermeldt produceert het lactase, die melkprodukten verteert en een zuur wat ongewenste bacteriën en gistsoorten naar de andere wereld helpt. Sommige stammen zorgen voor een lagere cholesterol spiegel. En wat heel belangrijk is om te weten: ze zijn erg gevoelig voor voeding van slechte kwaliteit en condities die stress opleveren zoals luchtvervuiling en antibiotica. Een ander soort "lactobacillus bulgaricus" is verantwoordelijk voor de produktie van Yoghurt en bepaalde zuren die in ons lichaam bijzondere agressieve bacteriën uitschakelen. Dan is er "bifidobacterium bifidum" de belangrijkste bewoner van het spijsverteringskanaal. Zij maken ongeveer 99% uit van de totale darmflora. Zodra we ouder worden neemt hun aantal af en daardoor zijn we vatbaarder voor allerlei ziekten. Ook zij produceren heel gespecialiseerde zuren, die bacteriën, gistsoorten en virussen uitschakelen.

Het is duidelijk dat een goed dieet en en de juiste omgevingsfactoren de gezondheidstoestand van de darmflora beïnvloeden. Als alles okay is dan schakelen ze heel wat verschillende soorten bacteriën uit, zaken die in vervuilde lucht voorkomen, alsmede voedingsbodems voor de groei van carcinomen. En ze produceren diverse soorten vitaminen uit de B-groep.

Wat beïnvloedt hun functioneren op negatieve manier??

Het dalen van de zuurgraad, wat door verkeerde voeding en voornamelijk door stress wordt veroorzaakt. Als er te weinig zuren aanwezig zijn, dan verloopt het verteringsproces te snel en dat uit zich in dunne, waterige afgang. Het dieet is ook een voorname faktor. Wat goed is voor de bacteriën is goed voor u: groenten, granen, yoghurt en kaas. Niet goed: vetten en suikers. Constante aanvallen van bepaalde soorten bacteriën zijn niet zo erg bevorderlijk voor de gezondheid alsmede het gebruik van antibiotica, chemisch anti-bacteriële middelen en bijna alle soorten van stimulerende middelen(cortison, prednison met andere woorden: ruiremmers e.d.). Het langdurig volgen van een gezondheidspakket van een dierenarts bestaande uit teveel medicatie is begrijpelijk van slechte invloed op de gezondheidstoestand van de in het spijsverteringskanaal aanwezige goede bacteriën. En daarmee komt automatisch de natuurlijke gezondheid van de duif in het gedrang! 

Hoe kunnen we er voor zorgen dat dat niet gebeurt??

Gezond en gevarieerd voer, zo min mogelijk stress in de hand werken(de juiste begeleiding tijdens het wedvluchtenseizoen, een goede verluchting en niet teveel duiven op het hok), geen overmatig medicijngebruik, geen ruiremmers en regelmatig een portie vriendelijke bacteriën via het drinkwater toedienen. Het spreekt voor zich dat als u uw duiven een antibioticakuur geeft, dat het tegelijk toedienen van probiotica géén zin heeft. Vlak daarna echter wel! Ook duiven kunnen "wagenziek" worden. Zij geven dan net zoals mensen het voer over. Om op de dag van inkorven probiotica te geven is daarom helemaal niet verkeerd. Verder kunnen we proberen de zuurgraad in het spijsverteringskanaal op peil te houden. De mens doet dat het beste door een dagelijks portie yoghurt tot zich te nemen. Bij duiven zijn de laatste jaren produkten zoals Herba-duif in zwang geraakt. Het resultaat is vergelijkbaar.

Toch is het in onze sport erg moeilijk een voor onze gevleugelde vrienden ideaal leefklimaat te scheppen. Zelfs in de beste hokken, geleid door de meest deskundige managers komen tal van momenten voor dat duiven in de stress schieten. Op dat moment komt het evenwicht tussen goede en slechte bacteriën in het gedrang. Wat men als liefhebber moet doen is zoeken naar een type duif wat gemakkelijk gezond te houden is, proberen een goed hok te bouwen en er simpele, natuurlijke methoden op na te houden. Dat werkt het best.

Het gebruik van probiotica als bijprodukt is in de zeventiger jaren begonnen. Ze waren oorspronkelijk bedoeld om de groei te bevorderen en om de weerstand tegen ziektes te verhogen. Men had ontdekt dat het geven van probiotica het diarree probleem oploste. Maar het deed meer. Bepaalde soorten goede bacterin beïnvloeden in hoge mate het functioneren van het immuunsysteem. Hoe precies, dat is nog de vraag. Maar het vermoeden is gerezen dat een heleboel verschillende goede bacteriën hierbij in de juiste harmonie samenwerken. En dat is van het allergrootste belang want vooral de E-coli bacterie is er een meester in om nieuwe varianten het daglicht te laten aanschouwen. Van de E-coli bacterie zijn inmiddels ongeveer tegen de 1000 soorten bekend. Het werkt ook graag met andere ziekteverwekkers samen. In de duivensport kennen we het adeno/coli syndroom maar al te goed. In een paar jaar is het uitgegroeid tot een wereldwijd voorkomend probleem bij postduiven.

Wat zijn probiotica??

De organismen die normaal in het spijsverteringskanaal van gezonde duiven zonder stress te vinden zijn, worden probiotica genoemd. Het ontwikkelde concept houdt in dat dit soort bacteriën, in gevallen dat het natuurlijk bacterieel evenwicht is verstoord, aan duiven worden toegediend. In de meeste probiotische produkten voor duiven komen levende culturen van bepaalde stammen bacteriën voor zoals Lactobacilli en Enterococcus. Het komt er dus op aan het evenwicht te herstellen zodra dat is verstoord. De TV-reclame: "een kleintje Yakult" heeft iedereen vast wel eens gezien. In Japan waar deze yoghurt-drank vandaan komt worden dagelijks 14 miljoen flesjes geconsumeerd. Studies hebben uitgewezen dat het langdurig dagelijks consumeren van een kleintje Yakult de gebruikers minder vatbaar heeft gemaakt voor ziektes zoals Salmonella en maag- of darmkanker. Bij duiven komen andere soorten goede bacteriën voor dan bij mensen. Als u dus probiotica aan uw duiven geeft, let er dan op dat de juiste soorten erin aanwezig zijn. 

Wat gebeurt er als u Probiotica aan uw duiven geeft??

Iedere duivenliefhebber weet inmiddels dat E-coli bij duiven een groot gevaar oplevert voor hun gezondheid. Dit organisme wacht geduldig zijn kans af tot er een stress situatie optreedt. Stress onderdrukt de groei van de goede bacteriën en geeft tegelijkertijd de slechte de kans zich te ontwikkelen. De zogenaamde PH(zuurgraad) in een gezond maag-darm kanaal is licht zurig. Onder invloed van E-coli wordt het alkalisch(zouterig) het ideale leefklimaat van die bacterie. Het regelmatig toedienen van produkten op basis van een bepaald zuur zorgt er dus voor dat ziekteverwekkers zoals E-coli niet zo gemakkelijk hun kans kunnen grijpen. Het toevoegen van probiotica aan het drinkwater heeft hetzelfde effect. Met beide produkten in de hand heeft u zich op een natuurlijke wijze bewapend tegen bepaalde soorten ziekten. Echter alles heeft zijn grens. En als die wordt overschreden en de ziekte de overhand krijgt, dan zult u toch uiteindelijk professionele hulp in moeten roepen van uw dierenarts.

Het blijkt dat probiotica sterk stimulerend werkt op het spijsverteringsproces. Zoals ik al memoreerde produceren ze bepaalde enzymen en vitaminen uit de B-groep die behulpzaam zijn tijdens het spijsverteringsproces. Deze zaken zorgen er voor dat een duif de maximale voeding haalt uit het toegediende voer. Ik las op het internet dat met probiotica behandelde kuikens van 6 weken oud 14% zwaarder waren bij het spenen dan normaal het geval was. Twee tot driemaal per week een schepje toevoegen aan het drinkwater zorgt voor een natuurlijke bescherming tegen E-coli en draagt optimaal bij aan het opgroeien van de jonge duiven. Op het hok van de oude of jonge duiven kan het produkt door gaan met een bescherming te geven tegen aanvallen van E-coli. De ziekte herkent u aan diarree, overgeven, minder trainen, minder eten, heel veel drinken, bol gaan zitten etc. Op het kweekhok zorgt het voor slecht opkomen van de jongen en jongen die langzamerhand steeds verder vermageren tot ze uiteindelijk het loodje leggen.

Alles begint in principe met stress en dit kan onder invloed van heel wat faktoren gebeuren. Meestal is er een andere ziekteverwekker bij betrokken zoals het geel, ornithose, coccidiose of zelfs wormen. Doch zodra E-coli echt als magere Hein met zijn zeis begint te zwaaien, dan helpen zuren en probiotica niet meer. Dan moet er rechtstreeks aangevallen worden met medicatie van de dierenarts. Antibiotica kunnen de E-coli aan, doch vernietigen tegelijkertijd alle goede darmflora. Als u het volgens voorschrift moet geven doe het dan in het begin van de week of las een week pauze in zodat uw duiven voldoende kunnen herstellen voor de volgende vlucht. Doch regelmatig een porti probiotica kan nooit kwaad zelfs niet op de dag van inkorven. Stress kan ook voorkomen op de dagen voorafgaand aan een vlucht. Duiven in supervorm eten vlak voor een vlucht nog maar heel spaarzaam. Dan moet u er voor zorgen dat ze optimaal profiteren van het weinige voer dat ze tot zich nemen. Dat gaat stukken beter met probiotica en ik geef ze er voor de vlucht meestal ook nog wat elektrolyten bij voor het uitdrogen. Beide produkten kunnen gelijktijdig toegediend worden en "bijten" elkaar niet. In bijvoorbeeld Entrodex zijn beiden uitgekiend in één produkt samengebracht.

Gisteren avond 17 februari heb ik mijn eerste jongen afgezet. Elke dag heb ik op het kweekhok een schepje probiotica door het drinkwater gedaan. Ze hebben zich fantastisch goed ontwikkeld, glimmen als een spiegel met bij sommigen vetvlekken in de pennen, zijn voor het mooie wat te zwaar en hun beendergestel voelt aan als één massief blok. U moet dit niet als reklame zien maar als hint: ik heb nog nooit zo'n perfekt opgekomen ronde jonge duiven afgezet!! Ik ben dan ook reuze benieuwd hoe het verder verloopt nu ze gelijk verduisterd worden. Voor mij is de proef op het kweekhok in ieder geval voor langdurige herhaling vatbaar!

Drillen

De eerste week na het spenen blijven mijn jongen binnen. Ze kunnen wel de hele dag in de spoetnik zitten als ze dat willen. De eerste week wordt voornamelijk gebruikt om ze naar onze hand te zetten. De voertijd moet geleidelijk(denk om de stress!)omgezet worden naar 's-morgens half elf. Die tijd komt mijn vrouw het beste uit om de jongen binnen te roepen en te voeren. Vanochtend doen we net of we ze vergeten zijn. Vanavond wat licht voer en morgen mogen ze tussen tien en twaalf onder begeleiding van een oud koppel wat daar woont naar hartelust pikken. De drinkpan wordt druppeltje voor druppeltje gevuld zodat ze aan het kletterend geluid weten dat er wat in zit. Na enkele dagen worden zij die met de oogleden knipperen(teken van dorst) met hun kop in de drinkpan geduwd. En ze maken kennis met de dirigeerstok. Ze moeten leren luisteren, want er is iets waar ik een grondige hekel aan heb en dat is aan jonge duiven die maling hebben als ik ze roep. Drillen is dus de boodschap en wij beginnen er daarom dus meteen al mee!

De kist

Gisteravond heb ik de eerste ploeg piepers gespeend. Alle bijzonderheden genoteerd voor de administratie, want dat hoort er ook bij. Allemaal stuk voor stuk nagekeken, want als je jongen speent dan moeten ze bij het perfekte af zijn. Anders is het vragen om problemen. Over de algemene gezondheid en de kwaliteit was ik in mijn nopjes. Een stempel met telefoonnummer in de vleugel gedrukt als remedie tegen het verdwalen en hup onder één van de kisten. In elke hoek van het hok heb ik een grote kist staan met aan één kant een gat erin. Een paar handen erwtenstro er onder en dat is hun toevluchtoord voor de eerste week. 's-Avonds dan ligt het hele spul er lekker onder te maffen. En 's-zomers dan zijn ze die kistjes echt nog niet vergeten! Dan wordt er enorm strijd geleverd wie daar onder mag wonen. Motiveren.... Het begint nu al!